Gayrimenkulde yabancıların ülkemizden yaptıkları alımlar giderek azalırken, Türklerin yurt dışı alımları da hızlı bir şekilde artıyor.
Sözcü'den Emre Deveci imzalı habere göre ülkemizde gayrimenkulde fiyat artışları enflasyonun altında kalırken zenginler yurt dışına yöneliyor ve Türkiye'den döviz çıkışına sebep oluyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan resmi verilere göre, yurt içi yerleşiklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımları 2024 yılı Mart ayında 298 milyon dolarla aylık bazda adeta rekor kırdı.
Ayrıca yine açıklanan rakamlara göre ilk üç aylık dönemler için, tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi öncesinde 2019 yılında 74 milyon dolar, 2020 yılında 99 milyon dolar, 2021 yılında 126 milyon dolar, 2022 yılında 97 milyon dolar, 2023 yılında 368 milyon dolar olan yurt dışı gayrimenkul yatırımları, 2024 yılında yüzde 62'lik artışla 597 milyon dolara çıktı.
BİR SENEDE 2,3 MİLYAR DOLARI AŞTI
Açıklanan rakamlara göre Türklerin yurt dışı gayrimenkul alımları Nisan 2023-Mart 2024 dönemindeki son 12 ayda da 2 milyar 315 milyon dolara çıktı. Yurt dışı gayrimenkul yatırımları, 2023 yılında bir önceki seneye göre yüzde 163,7'lik artış göstererek 2 milyar 86 milyon dolar ile rekor kırmıştı. Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımı 2020 yılında 282 milyon dolar, 2021 yılında 526 milyon dolar, 2022 yılında 791 milyon dolar olmuştu.
Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımlarının ülkelere göre dağılımı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerinde yer almıyor fakat Türklerin genel yurt dışı doğrudan yatırımlarının ülke kırılımına ulaşmak mümkün.
Gayrimenkul yatırımı artış gösterirken, Yunanistan'a 2021 yılında 21 milyon dolar, 2022 yılında 52 milyon dolar olan Türklerin doğrudan yatırımının 2023 yılında 203 milyon dolara yükselmiş ve dörde katlanmıştı.
Yunanistan gibi Türklerin emlak alımı yoluyla altın vize başvurularında öne çıkan Portekiz'de de söz konusu doğrudan yatırım rakamının 2022 yılında 13 milyon dolarken 2023 yılında 159 milyon dolara çıkması dikkat çekmişti.
Türklerin doğrudan yatırımlarında 2022 yılından 2023 yılına İtalya 26 milyon dolardan 112 milyon dolara, İspanya 39 milyon dolardan 89 milyon dolara, İngiltere 211 milyon dolardan 513 milyon dolara çıkmıştı.
YABANCILARA KONUT SATIŞI AZALDI
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre, yabancılara gerçekleştirilen konut satışları 2023'te bir önceki yıla göre yüzde 48,1 azalıp 35 bin 5 olmuştu. Söz konusu bu rakam, 2017 sonrasındaki altı senenin en düşüğü şeklinde kayıtlara geçmişti.
2022 yılında yüzde 4,5 olan toplam konut satışları içerisinde yabancılara gerçekleştirilen konut satışının payı, 2023 yılında yüzde 2,9'a gerilemişti.
2022 yılında 6 milyar 273 milyon dolarla rekor kıran gayrimenkul kaleminde net yabancı girişi, 2023 yılında yüzde 43,3'lük düşüş göstermiş ve 3 milyar 560 milyon dolara gerilemişti.
Yabancılara gerçekleştirilen konut satışları 2024 yılının Ocak-Mart döneminde de bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 48,0 azalış göstererek, 5 bin 685 oldu.
Yabancıların ülkemizde net gayrimenkul yatırımı da 2024 yılının ilk çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 41,9 düşüş gösterdi. Yine verilen detaylara göre vatandaşlık için gayrimenkul alımlarında gerekli olan fiyat, 20218 yılının Eylül ayından itibaren 1 milyon dolardan 250 bine indirilmiş ve gelen tepkilerden sonra 13 Haziran 2022 tarihinde yeniden 400 bin dolara yükseltilmişti.
16 Ekim 2023'ten itibaren de yabancıların ikamet izni alabilmek için alacakları taşınmazlarda 75 bin dolar olan alt sınır 200 bin dolara yükseltilmişti.
Konu ile ilgili olarak önemli açıklamalar yapan uzmanlar, Türkiye'de dolar bazında fiyatların çok artması, vatandaşlık, deprem riski ve ikamet izni için gerekli limitlerin yükseltilmesi gibi gerekçelerle yabancıların konut alımında düşüş olduğunu belirtiyor.