Hem hükümetin sıkı para politikası, hem de konut faizlerinde yaşanan yükseliş konuta talebi. Yaşanan bu durum da fiyatlara yansıdı.
Bir dönem rekor üstüne rekor kıran piyasadaki satılık konut ve kira bedelleri son aylarda düşmeye başladı. Paylaşılan detaylara göre Reel konut fiyatlarındaki düşüş 10 aydır sürüyor.
Sahibindencom ile Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan "sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" Nisan ayı raporuna göre, Türkiye genelinde reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatları yıllık yüzde 16.3 düşerken, reel ortalama kira yıllık bazda yüzde 11 azalma gösterdi.
3 BÜYÜKŞEHİRDE DÜŞÜŞ
Söz konusu rapora göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarının yıllık artış oranı (cari) Nisan ayında yüzde 42.1 şeklinde oldu. Cari fiyatlarda seneden seneye artış oranlarında son bir senedir de yavaşlama söz konusu. Reel fiyatlarda da nisanda yıllık bazda yüzde 16.3 gerileme görüldü.
Yaşanan bu durum da, enflasyonun konut fiyatlarından daha hızlı arttığını, yatırım amaçlı konut satın almanın cazip olmaktan çıktığını ortaya koyuyor. Ayrıca 3 büyük şehre bakıldığı zaman da mega kent İstanbul'da reel fiyatlar yüzde 18.3 ile çarpıcı bir düşüş gösterirken, İzmir'de yüzde 15.4, başkent Ankara'da ise yüzde 10.9 gerileme yaşandı.
KİRALAR DA HIZ KESTİ
Son zamanlarda sık sık gündeme gelen kiralık fiyatlarında da benzer bir tablo var. Son senelerde resmen rekor üstüne rekor kıran kiralık fiyatlarındaki artış yavaşlıyor. Nisan ayında kira fiyatlarının yıllık değişim oranı da yüzde 50.8 oldu.
Reel kira 2024 Nisan'da yüzde 11.2 geriledi. Yıllık reel kira mega kent İstanbul'da azalırken, başkent Ankara ve İzmir'de artışa geçti. Buna göre, İstanbul'da reel getiri yüzde 9.7 azalma gösterirken, Ankara'da yüzde 4.4, İzmir'de yüzde 5.7 artış gösterdi.
DEPREM TALEBİ DE VURDU
Asrın felaketi şeklinde nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden sonra çok sert bir düşüş gösteren konut talebi 2023 yılının Temmuz ayındaki artıştan sonra kasım ayına kadar düşüşe geçmişti.
Ancak Aralık ayında yeniden artış trendine geçen talep, bu sene mart ayında konut talep göstergesi Şubat ayına kıyasla yüzde 1.6 azalma gösterdi ve 112.4 olmuştu. Nisan'da da Mart ayındaki düşüş eğilimi sürdü ve gösterge yüzde 6 azalarak 105.6 şeklinde gerçekleşti. Konut talebi halen geçen senenin aynı ayına göre yüzde 17.1 daha düşük seviyelerde.
1 AYDA YÜZDE 1.6 ARTTI
Sabah'tan Seda Tabak'ın haberine göre Mart ayından Nisan ayına Türkiye genelinde satılık konutların ortalama fiyatında artış yüzde 1.6 şeklinde gerçekleşti ve metrekare fiyatı 27 bin 816'dan 28 bin 257 TL'ye çıktı.
Ayrıca cari fiyatlardaki artış oranı mega kent İstanbul'da yüzde 1.6, Ankara'da yüzde 1.4, İzmir'de ise yüzde 2.6 şeklinde gerçekleşti. Yine açıklanan rakamlara göre ortalama konutun metrekare fiyatı Nisan ayı itibarıyla İstanbul'da 39 bin 80 lira, Ankara'da 21 bin 250 lira ve İzmir'de 32 bin 632 lira şeklinde oldu.
Geçen senenin Nisan ayında 105 lira şeklinde olan Türkiye geneli güncel ortalama metrekare kira fiyatı, bu yılın Nisan ayında 158.6 lira şeklinde kayıtlara geçti. Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları da mega kent İstanbul'da 200 lira, Ankara'da 150 lira, İzmir'de 179 lira seviyesinde.
FİYATLAR YÜZDE 30 DÜŞTÜ
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada son bir senede konut fiyatlarındaki düşüşün yüzde 30 seviyelerinde olduğunu dile getirerek, yüzde 10-15 daha düşüş beklediklerini belirtti. "Tabela fiyatları çalışmıyor" ifadelerini kullanan Aşa, ilandaki düşüşlerden ziyade yüz yüze görüşmelerde pazarlıklar olduğu için fiyatların daha da düştüğünü kaydetti.
Açıklamasında ayrıca talebin hâlâ canlı olduğunu kaydeden Aşa, "Vatandaşın konut alma iştahı devam ediyor fakat kredi kısıtlamaları, finansmana erişim sebebiyle satışa dönmüyor. Fakat elinde nakit parası olan konut alabiliyor o esnada da pazarlıkla indirim oranı yükseliyor. Yaşanan bu durum durum kiralık konutlar için de geçerli" dedi.
DOĞRU FİYATLANDIRMAK ÖNEMLİ
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan da açıklamasında konut sahiplerinin mülklerini satışa çıkardığı zaman doğru fiyatlandıramama sebebiyle yüksek fiyat sunduklarını, zaman içerisinde söz konusu bu fiyatın geriye geldiğini söyledi.
Akdoğan açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Şu anda satışların çok zor olduğu bir dönemdeyiz. Yüksek faiz nedeniyle, kredi kullanımı zor. Kiralık konutlardaki durum biraz farklı. Mart ve Nisan ayları taşınma ayı olmadığı için, taşınmaların hareketlendiği dönemlerde fiyatlar yine yukarı yönlü seyredecektir. Aidat yükünden kurtulmak isteyenler ya da ödemeleri için evi kiralamak isteyenler tarafından fiyatlar geri çekilmiş olabilir"