Milyonlarca ev sahibi ve kiracı, yüzde 25 zam sınırının Temmuz ayında kaldırılıp kaldırılmayacağının merak ediyor. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, yüzde 25 zam sınırı Temmuz'da kalkarsa piyasanın nasıl etkileneceğini kaleme aldı. İşte ayrıntılar...
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kiralarda yüzde 25 zam sınırının sona erdirildiğinde, kiracılar ile ev sahiplerini nelerin beklediğini kaleme aldı.
Emsalcom'da yer alan yazısında "Yaklaşık 2 yıldır uygulanmakta olan kira bedellerine yüzde 25 zam sınırının sona erdirilmesi gündemde" ifadelerine yer veren Av. Ali Güvenç Kiraz, son olarak Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un son kararın Temmuz'da Meclis tarafından verileceğini açıkladığını dile getirdi.
YÜZDE 25 ZAM SINIRI BOŞ EVLER SORUNUNU YARATTI
Ali Güvenç Kiraz, konuya ilişkin "Kiralarda yüzde 25 zam sınırının geçici düzenleme olarak çıktığı ilk dönem; yüzde 10, 15, 20’lerle sürenTÜFE artışının bir anda 60’lara 70’lere varması nedeniyle aslında bir nevi rahatlama dönemi olarak görülebilirdi. Kaldı ki ilk yıl için genel anlamda uygulandı da. Kamuoyunda ve sosyal medyada kullanılan terimlerin tersine bir gayrimenkul hukukçusu olarak kiracıların yüzde 70 – 75’inin düzenlemeye uyduğunu belirtebiliriz" açıklamasında bulundu ve 1 Temmuz 2023’te sona ermesi gereken düzenleme, 1 Temmuz 2024’e uzayınca ev sahiplerinin mağduriyetlerinin ortaya çıktığını belirtti.
Ali Güvenç Kiraz, "Durumu örnekle açıklamak gerekirse; bir taşınmaza oturan ve eski kiracı sıfatıyla gelen, iki yıllık bir kiracıyı varsayalım. 7 – 8 bin liraya oturan bir kiracının aylık kirası (yüzde 50’ler 60’lar bandında önce 12 bin lira sonra da 18 – 20 bin liralara gelmesi mümkünken) önce 10 bin lira, sonra 12 bin liralara geldi. Dolayısıyla mal sahibi zaten enflasyon kapsamında bir mağduriyet yaşıyorken bu mağduriyetinin üzerine ikinci bir yüzde 25 kuralı mağduriyeti yaşadı" dedi ve bu düzenlemenin ikinci yılda sosyal sorun oluşturduğunun altını çizdi.
Bu sorunun ardından boş evlerin gündeme geldiğini aktaran Kiraz, "Bu yüzde 25 kuralı nedeniyle mülk sahiplerinin yeni boşaltılan ve yeni aldıkları evlerini kiraya vermediklerini gördük" dedi.
YÜZDE 25 SINIRI UZARSA KONUT KRİZİ DERİNLEŞİR
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, 1 Temmuz 2023’ten sonra bu düzenlemenin uzatılmamasının gerekli olduğunu dile getirdi ve "Bir müdahale daha yapılırsa kamu bu sürecin altında ciddi şekilde kalır. Mülk sahibi ve kiracı ilişkilerindeki sorunlar birkaç kat daha artar ve bunlar çözüme kavuşmadığında konut krizi de ciddi şekilde artmaya devam eder" şeklinde konuştu.
2024 Temmuz ayından itibaren kamunun elini çekmesi halinde kira bedellerinde TÜFE'nin devreye gireceğini aktaran Ali Güvenç Kiraz, "Kirada TÜFE oranı değil, 12 aylık TÜFE ortalaması geçerli sayılacak. O oran da 50 – 55 bandında seyrediyor. Bu nedenle yüzde 25’in 2 katı artış yaşanacak. Bu durumda mülk sahiplerinin artık kira bedellerine en azından bir miktar ulaşmaya çabalayacakları anlamını taşıyor" açıklamasında bulundu.
"Kirada yüzde 25 zam sınırı uygulaması 2 yıldır var olduğu için 2 yıl geriden sarıp 1 yıl da hâlihazırdaki sözleşmeleri koyarsak şu an 1 Temmuz 2024 tarihinde birçok sözleşmenin 4. veya 5. yıllarının devreye alınacağı tahmin edilebilir" ifadelerini kullanan Kiraz, burada kritik noktanın birçok kira sözleşmesinin 1 Temmuz 2024’te zaten TÜFE oranında artacağı olduğunu vurguladı.
Bu durumda mülk sahiplerinin kayıplarını bir miktar da olsa telafi edeceğinin altını çizen Av. Kiraz, "İkinci olarak, birçok sözleşme 4. hatta 5. senesini tamamladığı için 5. yılını dolduranlar zaten kira tespit davası açmaya başlayacaklar. Süreç oraya gelmiş durumda. Yani aslında mülk sahibi hem yüzde 50’yi cebine koyup hem tespit davası açma hakkı elde etmiş olacak" şeklinde konuştu.
Ali Güvenç Kiraz, milyonlarca ev sahibinin beklediği konuya ilişkin yazısını, "Özetle yüzde 25 kira zammı sınırı 1 Temmuz 2024 itibarıyla sürmezse dengelerin bir miktar yerine oturabileceğini düşünüyorum. Bu sınır 2 senedir uygulandı, 1 senedir de zorunlu olarak geriden gelen bir sözleşme olmak zorunda. Etti 3 sene. Zaten 4. seneye de girdi o sözleşmelerin tümü. Bu anlamda taraflar arasındaki anlaşma zemini daha çok olacak. Müdahale edilmediği halde 1 Temmuz itibarıyla kiracı ve mal sahibi anlaşmazlıklarının tarihi rayına oturacağını düşünüyorum" diyerek tamamladı.