Kira ve ev sahipleri arasında anlaşmazlıklar devam ediyor.
Yaşanan tartışmaların altında ise fiyat konusunda anlaşılamaması
yatıyor. Anlaşmazlıkların önüne geçmek için yeni bir uygulama hayata
geçiyor. Birçok özellik barındıran e-kontrat sistemi ile birlikte eski nesil
kira kontratları rafa kalkacak. Uygulamayla yaşanan sorunların önüne
geçilmesi hedeflenirken bölge bölge kira haritası da çıkarılacak.
Son dönemde ev sahibi-kiracı kavgalarının en büyük sebebi fiyat anlaşmazlığı...
Bazı ev sahipleri çok yüksek rakamlar isteyip sözleşme şartlarına uymamak için de
pek çok yol deniyor. Bakanlık bu duruma el attı ve e-kontrat uygulaması artık gelecek.
Bundan böyle tarafların anlaşması e-Devlet üzerinden yapılabilecek. Peki uygulamanın
hayata geçmesiyle ne değişecek?
Eski nesil kira kontratları, e-kontrat sisteminin gelmesiyle birlikte rafa kalkacak.
Bu düzenlemeyle birlikte ev sahiplerinin de kiracıların da hakları korunacak.
e-kontrat, kiracı ve ev sahiplerini sık sık karşı karşıya getiren fiyat anlaşmazlığında kanıt yerine geçecek.
Gayrimenkul uzmanı Emrah Gerek, "Kayıt altına alınacağı için artık kontratlar fiyat kontrolleri daha rahat yapılabilecek.
Mülk sahipleri de sisteme girdiklerinde daha doğru fiyatlarla vergilerini hesaplayıp ödeyebilecekler. Vergi kısımları
daha rahat denetlenebilecek. Bu da tabii fiyatlara yansıyacaktır. Düzenlemeden önceki sözleşmeler de yavaş
yavaş bu sisteme dahil edilecek. 2024 yılının sonunda artık tamamen bütün kontratlar resmi olarak dijital
ortama aktarılmış olacaklar " dedi.
Gayrimenkul uzmanı Nilüfer Kas, "Siz kontratı yapıyorsunuz birçok kamu kuruluşuna elden kontratınızı
ibraz etmeniz gerekiyor. Sistemde olan kontratla aboneliklerini yapabileceksiniz. Aile hekiminizi
değiştireceksiniz. Bunun en büyük avantajı şu olacak. Biliyorsunuz kiracı ile ev sahibi arasında en
büyük uyuşmazlık kira bedellerinin belirlenmesi ve kira artış oranları ve mahkemeye gittiklerinde de
o bölgedeki rayiç bedeller ile ilgili sorunlar var. Bölgesel olarak bir değerlendirmeyi göreceğiz.
2024'ten itibaren o bölgede hangi sokakta aşağı yukarı kiralamalar ne kadar üzerinden yapılmış " dedi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023-2025 yıllarını kapsayan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı’nda
belirttiği gibi kiracı ile ev sahibi arasındaki kira sözleşmeleri artık e-devlet üzerinden yapılacak. Uygulamanın
2025 yılına kadar yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Kira sözleşmelerinin artık standart bir boyuta getirildiği bu
uygulama ile artık kayıt dışı ekonomi önlenecek ve belgesiz emlakçılar sistemden temizlenmiş olacak. Kira
artışını yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemenin ardından banka üzerinden yapılan ödemelerin, ev sahibi ve
kiracının anlaşarak resmi tutarın dışında kalan bedelin kayıt dışı ödenmesi gibi meseleleri gündeme taşınmıştı.
Ev sahibi ve kiracı kendi aralarında bir anlaşma sağlayarak kira bedelini belirliyor ve yapılan sözleşme
anlaştıkları şekilde kayda geçiyordu. Bu durumda oldukça vergi kaybını meydana getiriyordu. Yetki belgesiz
çalışan emlakçılar nedeniyle de hem kayıt dışı bir ekonomik faaliyet meydana geliyor hem de vatandaşlar
fazlasıyla mağdur oluyordu. Bütün bu yaşanan olumsuz sürece bir katkıda bulunmak adına; Türkiye'deki
milyonlarca ev sahibinin kira kontratının bulunmaması ve resmi bir sözleşme olmadığı için de kira geliri
üzerinden vergilerin ödenmemesi sürecine olumlu etkileri olacak olan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele
Eylem Planı; kiracı, ev sahibi ve hükümeti artık yakından ilgilendiriyor. Yeni düzenlemeyle; devlet artık bu
sürece dahil olarak kira sözleşmelerin takibini sağlaması, kira fiyatındaki artışları ve sözleşme feshi gibi
konuları yakından inceleme fırsatına sahip olacak.
e-Devlet Kira Sözleşmesi Ne Zaman Geliyor?
Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı kapsamında; ev sahibi ve kiracı arasındaki sözleşmeyi
e-Devlet üzerinden elektronik bir ortamda resmiyete döken e-Devlet Kira Sözleşmesi uygulaması,
en geç 2025 yılına kadar tamamlanması bekleniyor.