En geniş ayni haktır. Hak sahibinin gayrimenkul üzerinde yapamayacağı tek eylem, mülkiyeti bir başka kişiye geçirmedir.

Üst hakkı nasıl kurulur? 

Üst hakkıyla başkasına ait arsanın altına veya üstüne yaptığınız yapının tapu siciline tescili ise irtifak hakkı olarak yapılıyor. Tapuya tescil işleminden sonra arsanın mülkiyeti ile üstündeki veya altındaki binanın mülkiyeti ayrı ayrı kişilere ait oluyor. 

Üst hakkı, arsadaki mevcut yapıyı koruma( muhafaza) amaçlı da kurulabilir. Buna muhafaza hakkı denir.

Sonuç olarak üst hakkını üç değişik durumda belirtebiliriz:

• İnşaat arazinin üstüne yapılacaksa buna üst hakkı,
• İnşaat arazinin altına yapılacaksa buna alt hakkı,
• Arazideki mevcut inşaat korunacaksa(muhafaza edilecekse)

Üst Hakkı İşlemi için İstenen Belgeler Nelerdir?

• Taşınmazın mal sahibinin ya da temsilcisinin fotoğraflı nüfus cüzdanı ve temsil belgesi (vekâletname),
• Taşınmazın tapu senedi ya da tapudaki kayıt örneği. Bunlar yoksa taşınmazın ada ve parsel numarasını belirten belge,
• Üst hakkının kurulması için mahkeme kararı var ise, kesinleşmiş mahkeme kararı,
• Üst hakkının kurulması için pafta üzerinde de bir değişiklik yapılması gerekirse, belediye encümeni ya da il özel idaresi kararı ve değişiklik beyannamesi istenir. Pafta; harita veya planı oluşturan kısımlardan biridir. Arazinin konumu, tapu kütüğündeki kaydı, ada ve parsel numaraları detaylar bu haritada bulunur.