Milyonlarca konut sahibini ilgilendiren kira geliri beyanname dönemi başlıyor. Peki kira gelirinde hangi istisnalar var? Hangi harcamalar kira gelirinden düşürülebilir? İşte ev sahiplerinin merak ettiği o soruların yanıtları...
Kira geliri olan konut sahipleri için beyanname dönemi yaklaşıyor. Kira geliri beyanname dönemi 1 Mart'ta başlıyor. Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, katıldığı bir yayında, kira geliri beyannamesi ile ilgili merak edilenleri açıkladı.
Sabah Gazetesi'nde yer alan habere göre; Faruk Erdem, vergi ayı denilen Mart ayının yaklaştığına dikkat çekti ve "Eğer konutunuzu ya da iş yerinizi kiraya vermişseniz 2023'te ve oradan kira geliri de elde ettiyseniz bunun vergisini vermeniz gerekiyor. Bu vergiyi vermek için de beyanname veriyorsunuz" dedi ve bu verilmezse istisnalardan yararlanılamayacağının, idari para cezası çıkacağının altını çizdi.
2023 yılında 21 bin TL kira geliri elde etmişseniz beyanname verilmesine gerek kalmıyor. Ancak kira geliri bu rakamı aşıyorsa beyanneme verilmesi gerekiyor.
Fatuk Erdem, istisna tutarları ile ilgili de bilgi verdi ve "Bir başka şey de siz konutunuzu kiraya verdiniz ama siz de kirada oturuyorsunuz dolayısıyla o ödediğiniz kiraları vergi matrahından indirebiliyorsunuz. Mesela konutunuzu DASK yaptırdınız sigorta yaptırdınız bu giderlerinizi de yine gelirinizden düşebiliyorsunuz. Evinizi kredi ile aldınız hala kredi ödemeleriniz sürüyorsa b durumda da faizi düşebiliyorsunuz" açıklamasında bulundu.
Erdem, vergi incelemesi doğrultusunda kiracılara mektup yollandığını da dile getirdi ve kiracıların vergi dairesine davet edildiğini belirtti. Erdem, "Gelin her ay siz düzenli olarak para yatırmışsınız gerçekten kiranız bu kadar mu bunu belgelendirebilir misiniz daha fazla para ödüyor musunuz diye sorulacak" ifadelerini kullandı.
Mesken kira geliri elde edenler elde ettikleri kira gelirinin 2023 yılı için istisna tutarı olan 21 bin TL'yi aşması durumunda beyanname veriyor. 2023 yılı içerisinde 21 bin TL ya da düşük konut kirası elde edenler beyanname vermekle yükümlü değil.
Mükelleflerin, 1 Ocak-31 Aralık 2023 dönemini kapsayan kira gelirleri için beyannamelerini 1 Mart-1 Nisan tarihleri arasında vermeleri gerekli. Beyanname ikametgahın olduğu yerin vergi dairesine verilebiliyor. Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında olacak şekilde 2 eşit taksitte ödeniyor.
Takvim Gazetesi'inden Çığıl Ön Yener'in haberine göre; konut sahiplerinin elde ettiği kira gelirlerinin vergilendirmesi kapsamında 2 farklı yöntem bulunuyor.
Bunlardan biri götürü gider yöntemi. Bu yöntemde belge aranmadan kira gelirlerinden istisna tutarı indirildikten sonra kalan tutarın yüzde 15'i götürü gider şeklinde hasılattan düşürülüyor.
Diğer yöntem de gerçek gider. Bu yöntemde ise kira gelirinden Gelir Vergisi Kanunu'nda belirtilen giderler düşülebiliyor. Fakat bu giderlerin vergiden istisna edilen tutara denk gelen kısmı düşürülemez. İndirim konusu olan giderlerin belgelendirilmesi zorunlu olup, bu belgelerin 5 sene süresince saklanması gerek.
Gerçek gider yönteminde hangi giderler düşülebilir?
- Kiraya veren tarafından, kiradaki mülk için ödenen; aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
- Kiraya verilen mülklerin idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri,
- Kiraya verilen mülk ve haklara ilişkin sigorta giderleri,
- Kiraya verilen mülk ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
- Konut şeklinde kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 sene süre ile iktisap bedelinin yüzde 5'i,
- Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya verenler tarafından ödenmiş olması kaydıyla belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları,
- Kiraya verilen mülk ve haklar için ayrılan amortismanlar ile kiraya veren tarafından yapılan ve gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği bulunan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar. (Bu harcamalar 2023 takvim yılı için 4 bin 400, 2024 takvim yılı için 6 bin 900 TL'yi geçiyor ise maliyet şeklinde dikkate alınabilir.),
- Kiraya veren tarafından kirada olan mülk için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri,
- Kiraladıkları mülk ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,
- Sahibi oldukları evleri kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedeli (kiranın düşürülemeyen kısmı gider fazlalığı sayılmayacaktır.),
- Kiraya verilen mülk ve haklarla ilgili olarak sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar gayrisafi hasılattan düşürülebilir.
Fakat, gerçek gider yönteminin seçilmesi, konut kira geliri elde edilmesi ve konut kira gelirlerine uygulanan istisnadan faydalanılması durumunda, gerçek gider tutarının istisnaya isabet eden bölümü, gayrisafi hasılattan düşürülemiyor.