Ülkemizde 400 bin dolara konut sahibi olup 3 yıl bekleyerek vatandaşlık hakkını garantileyen yabancılar, bugün bunları 1-1.5 milyon dolara satarak yeniden ülkelerine dönüyor.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı için Türkiye'den konut alarak üç senelik yasal süreyi dolduran yabancılar, bu konutları satışa çıkarıyor. Cumhuriyet'ten Şehriban Kıraç imzalı habere göre almış oldukları vatandaşlık hakkı yanlarına kazanç olarak kalırken konutlarını fahiş fiyatlarla satarak parasal olarak da büyük kâra geçiyorlar. Örnek vermek gerekirse üç sene önce 400 bin dolara konut alanlar bunları bugün en az 1-1.5 milyon dolar gibi fiyatlarla satıyorlar.
2022 YILINDA YÜZDE 4.5
Konu ile ilgili olarak açıklanan rakamlara göre 2012'de yabancıların gayrimenkul alımının önündeki sınırların kaldırılması ve daha sonrasında parayla vatandaşlık verilmesi uygulaması bu kesime konut satışlarını artırmıştı. Son 11 senede yabancıların ülkemizde satın almış olduğu konut sayısı 385 bine dayandı. Son senelerde de yabancılara satılan dört gayrimenkulün üç tanesinin vatandaşlık hakkı kazanma amaçlı olduğu kaydediliyor.
Yabancıların ülkemizde gayrimenkul satın almasının önündeki sınırlamaları kaldıran ve Mütekabiliyet Yasası şeklinde bilinen söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 2012 yılının Mayıs ayından 2024 yılı Şubat ayı sonuna kadar ülkemizde yabancılara satılan konut sayısı 384 bin 519’e çıktı. Konu ile ilgili olarak aktarılan detaylara göre vatandaşlık için gayrimenkul alımlarında fiyat, 2018 yılının Eylül ayından itibaren 1 milyon dolardan 250 bine indirildi. Yoğun tepkilerin üzerine 13 Haziran 2022 tarihinde de söz konusu bu miktar 400 bin dolara çıkarıldı. Yabancılara gayrimenkul satışlarının en yüksek olduğu sene 67 bin 940 ile 2022 senesi oldu. 2021'de de yabancılar toplamda 58 bin 576 taşınmaz satın aldı. Fakat geçen sene yabancılara gayrimenkul satışı 2022'ye göre neredeyse yarı yarıya azalma gösterdi ve 35 bin adet seviyelerine geriledi. 2022'de toplam konut satışları içerisinde yabancılara gerçekleştirilen konut satışının payı yüzde 4.5 iken bu oran 2023 yılında yüzde 2.9’a indi. Ülkemizde dolar bazında fiyatların artış göstermesi, deprem riski, vatandaşlık ve ikamet izni için gerekli limitlerin yükseltilmesi gibi sebeplerle yabancıların konut alımında düşüş olduğu kaydediliyor.
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada son dönemlerde yabancıların mega kent İstanbul’dan gidişlerinde artış olduğuna değinerek, “Yabancılar yurttaşlığı almak için üç sene konutu satmama şartı var. Şimdi o üç sene şartını dolduranlar yurttaşlığı garantileyenler satıp gidiyor. 500 bin TL'ye satın aldığı evi 3 milyon TL'ye satıp gidiyor” diye konuştu.
İLK SIRADA RUSLAR VAR
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından resmi olarak açıklanan verilere göre 2019'dan bu yana ülkemizde en çok konut alan yabancılar arasında 39 bin 172 adetle Rusya yurttaşları başı çekiyor. Yine konu ile ilgili olarak paylaşılan detaylara göre özellikle Rusya-Ukrayna savaşı bu süreci oldukça derinden etkiledi. İran vatandaşları 35 bin 573 adetlik alımla 2. sırada yer alırken onları 31 bin 319 adetle Irak yurttaşları izliyor. Fakat ülkemizde vatandaşlık alanların sayısı düzenli şekilde açıklanmıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, 2021'DE CHP’li Erkan Aydın’ın soru önergesine verdiği cevapta 2018-2021 seneleri arasında 19 bin 630 yabancıya gayrimenkul alımı karşılığında vatandaşlık verildiği açıklanmıştı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın yanıtına göre bu kapsamda toplam 30 bin 358 adet gayrimenkul satışı gerçekleşti. Ayrıca 2002-2023 döneminde ülkemize toplamda 254.2 milyar dolarlık uluslararası doğrudan sermaye (yabancı sermaye) girişi olurken söz konusu bu rakamın 69.6 milyar dolarla yüzde 27.4’lük kısmını yabancılara gayrimenkul satışları oluşturdu.