Son yıllarda yaşanan fahiş yükselişler sebebiyle ev almak daha da zor hale gelirken, faizlerdeki yükselişin sonucunda da ipotekli satışlar tarihi düşük seviyelere geriledi.
TÜİK tarafından açıklanan rakamlara bakıldığında, Türkiye genelinde 2023'te konut satışları 9 senenin en düşük seviyesine düşerken, ipotekli satışlarda 14 senenin dibi görüldü. Toplam konut satışları 2023'te bir önceli yıla göre yüzde 17,5 oranında düşüşle 1 milyon 225 bin 926 adet olurken, ipotekli satışlar yüzde 36,6 düşüşle 177 bin 748 olarak kaydedildi.
Sözcü Gazetesi'nden Emre Deveci'nin haberine göre; TÜİK tarafından açıklanan rakamlara göre; 2020 yılında 573 bin 337'ye kadar yükselen ipotekli satış adedinde 2009 sonrası dönemin dip seviyesi kaydedilmiş oldu.
2020'de yüzde 38,2, 2021'de yüzde 19,7, 2022'de yüzde 18,9 olan toplam konut satışlarında ipotekli satış payı, 2023 yılında yüzde 14,5 ile 14 yılın dibine indi. Bu oran 2011'de yüzde 40,8 ile tarihi zirvesine ulaşmıştı.
Türkiye'de ipotekli konut satışları, Aralık 2023'te bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 72,3 düşüşle 6 bin 42'ye kadar azaldı. Toplam konut satışlarında ipotekli satış payı aralıkta yüzde 4,4'e kadar düştü. Bu oranda 2009 yılından sonraki dönemin aylık bazda en düşüğü olarak kaydedildi.
Konut satışlarında ipotekli satış payı 2020 Temmuz'da yüzde 57'ye ulaşmıştı. Aralık ayında ipotekli satışların 1831'i, 2023 genelinde 53 bin 455'i ilk el satış olarak kaydedildi.
FAİZLER ARTTI, KREDİLER KISILDI
Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan rakamlara göre; konut fiyatları Kasım 2023 itibarıyla son bir yılda yüzde 82,8 yükseldi. Son 3 senedeki birikimli artış ise yüzde 656 olarak belirlendi.
Türkiye genelinde ortalama bir konutun metrekare fiyatı kasımda 30 bin 318,6 Türk Lirası'na çıktı, bu şekilde 100 metrekarelik ortalama bir konutun fiyatı da 3 milyon 31 bin 860 Türk Lirası'nı buldu.
Bu rakam İstanbul'da 4 milyon 453 bin 250 TL'ye, Ankara'da 2 milyon 329 bin 160 TL'ye, İzmir'de 3 milyon 546 bin 530 TL'ye kadar yükseldi.
Konut kreidisi faizleri de mayıs seçimlerinden önce yıllık yüzde 16 seviyelerinde iken şu an yüzde 42'lere kadar düştü. Ev fiyatları yükselirken, bankalar son dönemde hem faizleri yükseltti hem de konut fiyatına oranla düşük miktarda krediler sunmaya başladı.
Yüksek enflasyon ortamı, belirsizlikler ve yurt dışından uzun dönemli TL finansman imkanlarının ortadan kalkması, bankaların konut kredilerinde frene basmasına neden oldu.
Konut kredisinde gerekli taksitleri ödeyebilecek gelire sahip hane sayısı da son senelerde gittikçe azaldı.